Przejdź do sekcji
Nagłowek strony
Przeczno, po niem. Heimsoth, było dobrami rycerskimi, o czym świadczą relikty gródka rycerskiego. Wieś leży 9 km/> na południowy – zachód od Chełmży. Przeczno wzmiankowano po raz pierwszy 22 lipca 1251r. w dokumencie, w którym rycerz Alner von Pack ( Albrecht Pach ) prosi o potwierdzenie transakcji sprzedaży 100 łanów ziemi biskupowi chełmińskiemu. Właściciele Przeczna są dobrze znani w źródłach, szczególnie tych z pierwszej połowy XV wieku. Należeli oni w tym czasie do najbardziej znaczącego rycerstwa ziemi chełmińskiej. Z lat 1448 – 1457 w źródłach wielokrotnie wymieniany jest rycerz Hans z Przeczna i rycerz Tilo, którzy, m.in. złożyli w Toruniu hołd królowi polskiemu. W 1459 r. Szymon z Głażewa przekazał w testamencie czynsz z Przeczna klasztorowi żeńskiemu w Toruniu; w 1510 r. Jadwiga Langhans zapisała 13.5 łana klasztorowi żeńskiemu św. Ducha w Toruniu, reszta pozostała w rękach szlacheckich. W XVI wieku wieś znajdowała się w posiadaniu szlacheckiej rodziny, która nazywała się Przesmińscy. Z rąk tej rodziny wieś przeszła na własność rodziny Trebniców i Raciniewskich. W 1743 r. dobra nabył Franciszek Ciborski, sędzia ziemski chełmiński, a w 1791 r. - Adam Znaniecki. W 1772 r. Przeczno przeszło w ręce pruskie. W 1868 r. odnotowano: 30 budynków, 14 domów mieszkalnych, 160 mieszkańców, majątek obejmował 423.45 ha/>, cegielnię, hodowlę bydła i owiec. W 1909 r. istniała tutaj szkoła, a wieś należała do gminy zbiorczej w Wybczu. W 1922 r. majątek objęła Anna Dziewulska. Okupanci zabrali jej majątek ( w 1943 r. Przeczno nosiło nazwę Heimsoot). Po zakończeniu wojny tereny skonfiskowano i częściowo rozparcelowano ( ziemię podzielono na 28 gospodarstw, resztę włączono do PGR ). W 2004 r. powierzchnia całkowita sołectwa wynosiła 542,.76 ha, jest tu 37 budynków mieszkalnych, 89 gospodarstw domowych i 271 mieszkańców.
Tereny i obiekty o wartości kulturowej:
· pozostałości zespołu dworsko – parkowego (na który składają się park podworski z drugiej połowy XIX w., rządcówka murowana z przełomu XIX / XX w.,
· kościół parafialny rzymskokatolicki p.w. Podwyższenia Krzyża Św., ( murowany z pocz. XIV w. ( prawdopodobnie z 1311 r. ); obiekt wpisany do rejestru zabytków już w 1936 r., własność Parafia Przeczno),
· cmentarz parafialny rzymskokatolicki, założony na gruncie cmentarza średniowiecznego o pow. ogólnej 0.72 ha/>, położony przy kościele parafialnym,
· kostnica murowana z XIX w. włączona w mur cmentarny,
· dawna szkoła, obecnie budynek mieszkalny nr 2, murowana, z końca XIX w.,
· dawna poczta, obecnie budynek mieszkalny nr 3, murowana, z końca XIX w.
· ,dom nr 9, drewniany z 1949 r.,
· 1 grodzisko późnośredniowieczne wpisane do rejestru zabytków,
· 26 stanowisk nieeksponowanych w terenie.
Hanna Wojnowska